اسکن پاراتیروئید
اسکن پاراتیروئید برای چه افرادی تجویز می گردد ؟ چه مراکزی اسکن تیروئید را انجام می دهند ؟ تیروئید بزرگترین غده درون ریز بدن است که در قسمت جلو گردن واقع شده است که بیشترین ذخیره هورمونی را دارا می باشد ، این غده می تواند پرکار و یا کم کار باشد و یا حتی می تواند بزرگ شود که به اصلاح به آن گواتر گفته می شود و در مواردی ممکن است قسمتی ازآن بزرگ شود که به اصلاح به آن گره گفته می شود این گره ها اغلب خوش خیم هستند و به ندرت ممکن است خطرناک باشند .
گره تیروئید بیشتر در چه افرادی دیده می شود ؟
گره تیروئید در دوره های قبل که اغلب افراد با کمبود ید مواجه بودند بیشتر دیده می شد اما امروزه این مشکل برطرف شده است و در نمک خوراکی که مصرف می شود ید موجود است . گاهی ممکن است این گره ها در درون دچار خونریزی شوند و سبب ایجاد درد شدید در ناحیه شوند ، در این موارد لازم است تا خونریزی تخلیه شود تا درد بیمار از بین برود .
تشخیص تیروئید با اسکن پاراتیروئید
زمانی که در معاینه توسط پزشک تشخیص داده شود لازم است تا سونوگرافی انجام شود تا به طور قطعی وجود گره تایید داده شود . با سونوگرافی مشخص می شود که این گره در داخلش مایع است یا خیر ،سایز گره تا چه اندازه است و مواردی از این قبیل را می توان با سونوگرافی تعیین کرد.
درمان با اسکن پاراتیروئید
در صورتی که گره خوش خیم باشد بیمار باید مرتب به پزشک مراجعه کند تا وضعیت را کنترل کند . اما در صورتی که این گره ها بدخیم باشند می توان از جراحی استفاده کرد و کل تیروئید برداشته شود ، خوشبختانه امروزه با توجه به پیشرفت هایی که صورت گرفته ، عوارض جراحی بسیار کم است . اما به ندرت ممکن است غدد پاراتیروئید که باعث بالا رفتن کلسیم خون می شود ، آسیب ببیند و در نتیجه میزان کلسیم کاهش پیدا کند .
بعد از اینکه درمان جراحی انجام شد، قدم بعدی ید رادیو اکتیو می باشد ، از ید رادیو اکتیو استفاده می شود برای برخی از سلول های باقی مانده . سلول هایی که باقی ماندند در روند ید درمانی ، این ید را جذب می کنند و از آنجاییکه ید استفاده شده رادیو اکتیو است ، سلول های باقی مانده تیروئید با این روش ید درمانی از بین می روند و بیمار لازم است تا اخر عمر از ید استفاده کند و به فواصل مختلف سونوگرافی و آزمایشات مختلف را انجام دهد .
مرکز پزشکی هسته ای سارا با بهره گیری از دانش روز دنیا به انجام انواع اسکن های هسته ای می پردازد. اسکن هسته ای دانشی نوین در زمینه عکس برداری از ارگان های داخلی بدن می باشد.
اسکن پاراتیروئید
همانطور که گفته شد غدد پاراتیروئید در زیر غده تیروئید قرار دارند که 4 عدد می باشند، در صورت فعالیت بیش از اندازه این هورمون سبب بروز بیماری می شود .
اسکن پاراتیروئید برای بررسی پرکاری این تیروئید انجام می شود . در طی این روش تشخیصی لازم است تا ابتدا تزریق پرتو دارو در داخل رگ انجام شود و سپس بعد از 20 دقیقه تصویر برداری صورت گیرد ،بعد از گذشت 2 تا 3 ساعت لازم است تا این تصویر برداری تکرار شود تا تصمیم گیری صورت گیرد.
نحوه آمادگی برای اسکن پاراتیروئید چگونه است؟
آمادگی خاصی برای این نوع اسکن نیاز نیست. و شما می توانید به طور عادی بخورید و بیاشامید. در صورت باردار بودن یا شیر دهی، بایید به پزشک متخصص خود اطلاع ذهید. به دلیل تابش اشعه در این نوع اسکن به جنین، نباید خانم های باردار این نوع اسکن را انجام دهند. زنانی که در حال شیردهی هستند ممکن است بعد از انجام اسکن، نیاز به اقدامات ویژه ای برای متوقف کردن شیردهی داشته باشند. لطفاً این موارد را با پزشک ارجاع دهنده خود یا متخصص پزشکی هسته ای در میان بگذارید.
اگر سرپرست كودكان كوچك هستید، لازم است پس از انجام اسكن از تماس نزدیك با آنها جلوگیری كنید. این به دلیل وجود مقدار کمی مواد رادیواکتیو است که ممکن است در بدن شما آزاد شود. با پزشک معالج خود یا متخصص پزشکی هسته ای که در آنجا اسکن را انجام می دهید صحبت کنید. اگر داروهای تیروئید مصرف می کنید، ممکن است لازم باشد قبل از انجام اسکن مصرف این داروها را متوقف کنید. پزشک ارجاع دهنده شما در این مورد به شما توصیه لازم را می کند.
در حالی که دوربین گاما بدن شما را اسکن می کند، شما باید برای مدت زمان کوتاهی بدون حرکت دراز بکشید. دوربین ممکن است بسیار نزدیک به بدن شما حرکت کند. این برای دستیابی به بهترین کیفیت تصاویر لازم است. اگر کلاستروفوبیک هستید (ترس از فضاهای بسته دارید)، قبل از شروع اسکن خود به تکنسین اطلاع دهید.
مراحل اسکن پاراتیروئید
اسکن پاراتیروئید یک نوع روش تشخیصی است که با استفاده از تزریق دارو که از طریق وریدی صورت می گیرد، انجام می شود. پس از 15 الی 20 دقیقه از تزریق، اصویربرداری از ناحیه گردن انجام گرفته و پس از گذشت 2 الی 3 ساعت از اسکن اولیه، دوباره تصویربرداری تکرار می شود. این دو اسکن با یکدیگر مقایسه می شوند و در آخر تصمیم نهایی گرفته می شود.
لازم به ذکر است، در بعضی موارد ممکن است نیاز به انجام اسکن 4 ساعت پس از تزریق و همچنین به روش SPECT هم باشد که در اینصورت موضوع توسط کارشناس مرکز اعلام میگردد.
اسکن پاراتیروئید با رادیوداروی تکنسیوم (Tc-99m) با MIBI صورت میگیرد.
زمان تقریبی جهت انجام اسکن پاراتیروئید
اینکه اسکن پاراتیروئید چقدر زمان می برد، کاملا بستگی به نوع دستگاه و نوع رادیو دارو دارد. اما در حالت نرمال بین 5 الی 15 دقیقه زمان می برد.
با توجه به احتساب کلیه زمانها مانند جذب رادیودارو در بدن بیمار و غیره حضور بیمار در مرکز برای اسکن پاراتیروئید بین 3-5 ساعت بسته به مرکز طول خواهد کشید. لذا بیمار و همراهش باید برای اسکن تیروئید این آمادگی را از قبل در نظر بگیرند.
• زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن:
زمان تقریبی جهت تحویل جواب اسکن به مرکز و اتمام کلیه مراحل اسکن بستگی دارد، در مورد اسکن استخوان جواب بین 1-3 روز پس از اتمام اسکن آماده خواهد شد که این زمان در بعضی از مراکز در همان روز اسکن نیز قابل ارائه میباشد.
• موارد مهمی که بیماران بعد از تزریق و قبل از اسکن بایستی رعایت کنند:
1- پس از پذیرش بیمار توسط مرکز پزشکی هسته ای و بخش پذیرش و تعیین زمان اسکن، بیمار به اتاق انتظار هدایت شده تا زمان تزریق رادیو دارو به بیمار مشخص شود.
2- بیمار بعد از مدتی (بسته به شرایط مرکز و آماده بودن دارو جهت تزریق) توسط تکنسین مربوطه به اتاق تزریق (Hot-Lab) جهت گرفتن شرح حال و مشورت با متخصص پزشکی هسته ای فراخوانده میشود و سپس به بیمار رادیودارو تزریق میشود.
3- تزریق در این اسکن وریدی میباشد و داروی مورد استفاده در پاراتیروئید جذب میشود.
• روش انجام اسکن پاراتیروئید و روشهای بهبود کیفیت تصاویر که بیماران و کارشناسان بایستی بدانند:
برای انجام این اسکن ابتدا رادیو دارو به صورت وریدی تزریق می شود و در فواصل ۲۰ دقیقه، ۲ ساعت و گاهی ۳ ساعت از جلوی گردن و قفسه سینه بیمار تصویربرداری انجام می شود. گاهی لازم است اسکن تیروئید هم برای مقایسه با تصاویر اسکن پاراتیروئید انجام شود. همچنین گاهی به کار بردن روش SPECT برای افزایش دقت تشخیص ضرورت پیدا می کند.
• نکات ایمنی و مراقبتهای پس از انجام اسکن:
1- بیماران پس از اتمام اسکن استخوان باید تا 24 ساعت از نزدیک شدن به کودکان زیر 12 سال، خانمهای باردار و پرسنل بخش خودداری کنند و حداقل 2 متر فاصله خود را حفظ کنند.
2- به هنگام استفاده از سرویسهای بهداشتی جهت شستشو از آب فراوان استفاده نمایند.
3- مادران شیرده به مدت 24 ساعت شیر خود را دوشیده و دور بریزند.
