کودکان با توجه به ویژگی های بدنی و شرایط جسمانی شان در برابر آسیب های ناشی از پرتوگیری حساس تر هستند.
اما در مواردی که لازم باشد، تصویربرداری به روش های پزشکی هسته ای برایشان انجام می گیرد.
به نحوی که کمترین مقدار آسیب متوجه کودکان است.
براى اسکن هسته اى کودکان از مقادیر کمی مواد رادیواکتیو، یک دوربین مخصوص و یک رایانه برای تشخیص اختلالات کودک استفاده مى شود. کودکان ممکن است در بدو تولد یا در دوران کودکی نیاز به انجام این آزمایش پیدا کنند. اسکن هسته اى اطلاعات منحصر به فردى را ارائه می دهد که غالباً با استفاده از سایر روش های تصویربرداری قابل دستیابی نیست. قبل از انجام این آزمایش در مورد بیماری های اخیر فرزندتان، شرایط پزشکی، داروهاى مورد استفاده و آلرژی ها با پزشک مربوطه صحبت کنید. بسته به نوع معاینه، پزشک دستور می دهد که کودک قبل از انجام آزمایش چه چیزی بخورد و یا بنوشد، در صورت استفاده از آرامبخش یا بیهوشی عمومی این موضوع اهمیت بیشترى پیدا مى کند. در بیشتر آزمایشات هسته اى تزریقى در رگ بازو یا دست انجام مى شود، بنابراین ممکن است از شما خواسته شود تا لباسى راحت و نسبتاً گشاد به فرزند خود بپوشانید.
چرا از اسکن هسته اى براى کودکان استفاده مى شود؟
آزمایش اسکن هسته اى براى تشخیص انواع مختلفی از سرطان ها، بیماری های قلبی، دستگاه گوارش، غدد درون ریز یا عصبی و سایر ناهنجاری ها به کار گرفته مى شود. لازم است بدانید از آنجا که آزمایشات پزشکی هسته ای می توانند فعالیت هاى مولکولی را تشخیص دهند، این توانایی را دارند که بیماری را در مراحل ابتدایی شناسایی کنند. همچنین این آزمایش ها می توانند نشان دهند که آیا بیمار به درمان پاسخ می دهد یا خیر.
به طور کلى اسکن هسته ای کودکان به معاینات تصویربرداری که در نوزادان، کودکان خردسال و نوجوانان انجام می شود، اشاره دارد. گفتنى است که روش های تصویربرداری پزشکی هسته ای غیر تهاجمی هستند. این آزمایش ها معمولاً از مواد رادیواکتیو به نام رادیودارو برای کمک به پزشکان در تشخیص و ارزیابی شرایط پزشکی استفاده می کند.
به طور کلى اسکن هسته ای کودکان برای کمک به تشخیص اختلالات کودکی که به طور مادرزادى یا در دوران کودکی بروز می کند، انجام می شود. پزشکان برای ارزیابی اندام هایى مختلفى از اسکن هسته ای استفاده می کنند، از جمله:
– کلیه ها و مثانه
– استخوان ها
– کبد و کیسه صفرا
– دستگاه گوارش
– ریه ها
– مغز
– غدد تیروئید
همچنین گفتنى است که از اسکن پزشکی هسته ای معمولاً برای کمک به تشخیص و ارزیابی بیمارى هاى زیر استفاده می شود:
– انسداد ادرار در کلیه
– رفلاکس یا جریان برگشتی ادرار از مثانه به کلیه
– سرطان استخوان و مشکلات استخوانی
– عفونت
– تروما
– خونریزی و تحرک دستگاه گوارش
– تومورها و گسترش سلول های سرطانی در بدن
– زردی در نوزادان و کودکان بزرگتر
– صرع
– محل، آناتومی و عملکرد غده تیروئید
فرزند من در طی و بعد از اسکن چه احساسى خواهد داشت؟
به غیر از تزریق داخل وریدی، سایر مراحل اسکن هسته ای بدون درد هستند. آنها به ندرت با درد، ناراحتی و عوارض جانبی همراه هستند. اگر تجویز رادیودارو به صورت داخل وریدی انجام شود، کودک هنگامی که سوزن به داخل ورید وارد می شود یک ضربه مانند انگشت سنج را احساس می کند و هنگامی که ماده رادیواکتیو به بازو تزریق می شود کودک به طور کلی دیگر هیچ ناراحتی را تجربه نمی کند. لازم به ذکر است که خود فرایند اسکن هسته اى درد و ناراحتى چندانى براى کودک به همراه ندارد، بلکه احساس اجبار و تحمل شرایط براى کودک دشوار و ناراحت کننده است. بنابراین به والدین توصیه مى شود تا در کنار فرزند خود بمانند و در حین اسکن به آنها آرامش خاطر بدهند. همچنین وسایل و اسباب بازى هایى که کودک با آنها انس دارد مانند پستانک، کتاب، پتو و … نیز مى توانند در حفظ آرامش کودک به او کمک کنند.
علاوه بر این اگر به کودک آرامبخش خورانده شود و تحت بیهوشى قرار گرفته است، ممکن است بعد از انجام آزمایش رعایت برخى دستورالعمل هاى خاص لازم باشد. بعد از اتمام آزمایش مقدارى از اشعات رادیواکتیو در بدن کودک باقى مى ماند که ظرف ۲۴ ساعت از طریق مدفوع یا ادرار از بدن خارج مى شود، بنابراین توصیه مى شود مایعات زیادى مصرف شود تا این فرایند تسریع شود.
چگونه باید فرزندم را برای انجام اسکن هسته اى آماده کنم؟
قبل از انجام آزمایش باید به کودک خود اطمینان دهید که در طول آزمایش کنار او مى مانید. اگر فرزند شما به اندازه کافى بزرگ است مى توانید در رابطه با این روش با او صحبت کنید. اکثر اسکن های هسته اى شامل تزریق رادیودارو در بازو یا دست کودک است، بنابراین بهتر است کودک لباسى راحت و آزاد به تن داشته باشد. پزشک مربوطه را از هرگونه دارویی که فرزند شما مصرف مى کند، از جمله ویتامین ها و مکمل های گیاهی آگاه کنید. همچنین هرگونه بیماری اخیر یا سایر شرایط پزشکی را نیز به او اطلاع دهید. بسته به نوع اسکن هسته ای که انجام می شود، شما دستورالعمل های خاصی برای تهیه آنچه کودک باید قبل از آزمایش بخورد و بیاشامد را دریافت خواهید کرد، به خصوص اگر پزشک شما قصد دارد از تزریق آرامبخش یا بیهوشی عمومی برای این کار استفاده کند.
سخن آخر؛
در نهایت لازم به ذکر است که مراجعه به یک کلینیک آرام و آراسته و با کادر درمانى مهربان مى تواند به لحاظ روحى به فرزند شما کمک شایانى کند. شما مى توانید به بهترین مرکز پزشکى هسته اى مراجعه کرده و این آزمایش را با خیال راحت و بدون نگرانى انجام دهید.