اسکن گالیوم نوعی آزمایش در پزشکی هسته ای بوده که برای بررسی برخی بیماری های عفونی خاص و تومورها، استئومیلیت، تب با منشا ناشناخته و لنفوم همچنین و در مواردی که برخی عفونت ها بعد از درمان به وسیله آزمایش ها و تصاویر رادیولوژی قابل استفاده نیستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعاتی درباره اسکن گالیوم و کاربردهای آن برای شما شرح دهیم .
اسکن گالیوم چیست؟
اسکن گالیوم یکی از انواع اسکن پزشکی هسته ای بوده که برای یافتن کانون های مخفی بدن که متاسفانه علائم آزمایشگاهی و رادیولوژیک آن ها را نشان نداده مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقش مهمی در بهبودی بیماران دارد. در شرایط خاص پس از شیمی درمانی یا رادیوتراپی برخی تومورها در تصاویر رادیولوژیک پابرجا بوده در حالی که دارای سلول های زنده نمی‌باشد. افتراق این تومورها از توموری که حاوی سلول های زنده می‌باشد، با انجام اسکن گالیوم می‌توان از انجام اقدامات اضافی و بیهوده پیشگیری کرد. در این روش از رادیوایزوتوپ گالیم- ۶۷ برای تشخیص ناحیه های التهاب و عفونت مزمن استفاده می‌شود.
مراحل انجام اسکن گالیوم
برای انجام اسکن گالیوم ابتدا تزریق دارو به صورت وریدی انجام شده که تصویر برداری برای تشخیص وجود عفونت بعد از گذشت ۲۴ ساعت و برای تشخیص تومور بعد از گذشت ۴۸ ساعت انجام شده که به مدت ۳۰ الی ۹۰ دقیقه زمان می‌برد. در مواردی برای تشخیص بهتر از بیمار خواسته می‌شود تا یک هفته پس از تزریق برای گرفتن تصاویر تکمیلی مجددا مراجعه کنند. بهتر است با مشورت پزشک قبل از انجام اسکن برای عدم ایجاد اختلال در تشخیص ضایعات درون شکم از داروهای ملین برای تخلیه روده استفاده شود.
موارد کاربرد اسکن گالیوم
از اسکن گالیوم برای تشخیص وجود عفونت ها و تومورها استفاده می‌شود. تعداد زیادی از تومورها گالیوم را برداشته و تمایل به جذب گالیوم دارند که عبارتند از :
- کارسینوم ریه
- ملانوم
- کارسینوم هپاتوسلولار
- سارکوم
- تومورهای بیضه
- تومورهای سر و گردن
عوارض اسکن گالیوم
استفاده از ایو ایزوتوپ گالیم- ۶۷ برای تصویربرداری به ویژه با مراجعه به بهترین مرکز پزشکی هسته ای معمولا ایمن بوده و عوارض جدی ندارد با این وجود ممکن است مانند هر فرآیند پزشکی دارای عوارض های ناخواسته شود. برخی از این عوارض عبارتند از:
- واکنش های حساسیتی مانند آلرژی به رادیو فارماستیکال حاوی گالیوم-۶۷
- احساس التهاب، درد یا سوزش در محل تزریق
- تجربه عوارض متابولیک مانند تغییر در سطح آنزیم ها
مراقبت های بعد از اسکن گالیوم
بعد از اسکن گالیوم مواردی برای حفظ سلامت خود و دیگران نیاز است رعایت کنید، که شامل موارد زیر هستند:
- بعد از انجام اسکن گالیوم سعی کنید با مصرف فراوان مایعات، به دفع سریعتر داروی رادیواکتیو از بدن خود کمک کنید.
- اگر به کودک خود شیر می‌دهید، به مدت ۴ ساعت از شیردادن به او خودداری کرده و در این مدت یک الی دو مرتبه شیر خود را دوشیده و دور بزنید.
- بعد از اسکن گالیوم به مدت ۴ ساعت از نزدیک شدن به کودکان و بانوان باردار پرهیز کرده و از سایر افراد نیز حداقل ۱ متر دور باشید.