به طور کلی بروز برخی از بیماری ها می تواند منجر به بروز مشکلاتی در مجاری صفراوی و کبد باشد و فرد نیاز به انجام جراحی برای رفع مشکلات داشته باشد. در این موارد اغلب تشخیص مشکلات مجاری صفراوی با معاینه یا سونوگرافی امکان پذیر نیست و برای تشخیص دقیق این مشکل باید از اسکن هسته ای بهره مند شد. ما در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی را در خصوص اسکن مجاری صفراوی و نحوه انجام آن به شما بگوییم.
بیش تر بخوانید : اسکن تخلیه معده
اسکن مجاری صفراوی در چیست؟
همان طور که گفته شد ممکن است مجاری صفراوی دچار برخی مشکلات نظیر التهب کیسه صفرا شوند و به انجام عمل جراحی نیاز داشته باشند اما برای انجام جراحی تشخیص دقیق بروز این مشکل و بررسی آن نیاز است.
در این موارد اغلب تشخیص بیماری و مشکل توسط انجام معاینه و سونوگرافی امکان پذیر نیست و به روشی دقیق تر برای بررسی و تشخیص نیاز است.
در حقیقت اسکن هسته ای مجاری صفراوی برای تشخیص قطعی در موارد مشکوک نظیر التهاب کیسه صفرا استفاده می شود که در طی آن با استفاده از تصویر برادای توسط ماده رادیواکتیو انجام می شود. اسکن هسته ای مجاری صفراوی با نشان دادن انسداد مجاری خروج کیسه صفرا در اثر التهاب، عفونت و سنگ صفرا به تشخیص مشکلات مجاری صفراوی کمک شایانی می کند.
اسکن هسته ای مجاری صفراوی چه کاربردی دارد؟
همانطور که گفته شد اسکن هسته ای مجاری صفراوی یک روش تشخیصیر و تصویر برداری از مجار صفرا است و به پزشک جهت تشخیص موارد مشکوک کمک می کند.
برخی از کاربرد های اسکن هسته ای مجاری صفراوی عبارتند از:
- تشخیص انسداد مجرای خروجی کیسه صفرا بر اثر التهاب
- عفونت
- سنگ صفرا
- التهاب مزمن کیسه صفرا
- تشخیص عوارض جراحی مجاری صفراوی
- زردی نوزاد
- ضایعات فضاگیر کبد
- مشاهده شدت انقباض کیسه صفرا پس از مصرف غذای چرب
اقدامات لازم قبل از انجام اسکن هسته ای مجاری صفراوی
لازم به ذکر است که بیمار باید قبل از انجام اسکن هسته ای به انجام برخی اقدامات بپردزد و آمادگی لازم را داشته باشد. برخی اقدامات پیش از اسکن هسته مجاری صفراوی عبارتند از :
- بیمار باید حداقل ۴ ساعت پیش از انجام اسکن هسته مجاری صفراوی ناشتا باشد
- عدم مصرف برخی دارو ها نظیر مورفین پیش از انجام اسکن هسته ای
- در صورت باردار بودن بیمار باید کارشناس را از این مسئله مطلع کند.
نحوه انجام اسکن مجاری صفراوی
همان طور که گفته شد اسکن هسته ای مجاری صفراوی نوعی تصویر برداری توسط مواد رادیواکتیو است.
برای انجام این اسکن در ابتدا مقدار کمی از ماده رادیواکتیو را به صورت وریدی به فرد تزریق کرده که این مواد از طریق مجاری صفراوی و کبد دفع شده و به داخل روده انتقال پیدا می کنند.
در حقیقت ماده رادیواکتیو در بدن به ناحیه مورد نظر منتقل می شود و توسط آن در بدن ردیابی می شود.
پس از تزریق ماده رادیواکتیو و وارد شدن آن به ناحیه مورد نظر، بیمار بر روی تخت دارز کشیده و دوربین گاما در قسمت جلوی شکم و ناحیه فرد قرار می گیرد و توسط ماده رادیواکتیو تزریق شده و حرکت آن در کبد و مجاری صفراوی تا زمان تخلیه این ماده به تصویر برداری از آن می پردازند.
نکات ایمنی و مراقبتهای پس از انجام اسکن
- هنگام برخاستن از تخت باید به آرام اینکار انجام شود تا از سرگیجه پیشگیری شود.
- تا ۲۴ ساعت باید مایعات زیادی نوشده شود و مثانه باید مرتبا خالی شود. این اعمال باعث می شود تا بیمار رادیونوکلئید باقی مانده در بدن را خارج نماید.
- پس از بازگشت به خانه، بیمار شاهذ قرمزی . تورم محل تزریق خواهد بود. در این صورت باید به پزشک اطلاع داده شود، چرا که می تواند نشان از عفونت و واکنش باشد.
- بعد از اسکن، بیمار ممکن است رژیم غذایی و فعالیتهای معمول خود را از سر بگیرد، مگر اینکه پزشک به بیمار توصیه دیگری کند. بسته به وضعیت خاص بیمار ممکن است پزشک بعد از اسکن دستورالعمل های خاصی را به او ارائه دهد.