اسکن هسته ای مثانه

اسکن هسته ای مثانه و مجاری ادراری که با نام RNC هم شناخته می شود یک روش تشخیصی است که در اکثر موارد در کودکان، ریفلاکس یا برگشت ادرار را از مثانه به کلیه ها می سنجد. یک ماده مخصوصی با یک محلول نمکی مخلوط می شود و از طریق مجرای خروجی ادرار، به مثانه کودک وارد می شود. سپس یک دوربین مخصوص به نام دوربین گاما استفاده می شود و تصویری از مثانه پر با این ماده می گیرد. زمانی که مثانه پر می باشد از کودک خواسته می شود تا اقدام به تخلیه مثانه کند و در این حین دوربین تصاویر خاصی می گیرد.

موارد تشخیص اسکن هسته ای مثانه

• تشخیص ریفلاکس ادرار از مثانه به کلیه ها
• برای بررسی روند درمانی در بیماران مبتلا به ریفلاکس ادرار که تحت درمان با آنتی بیوتیک و جراحی آنتی ریفلاکس قرار دارند.

آمادگی برای اسکن هسته ای مثانه

هیچ آمادگی خاصی برای این روش نیاز نمی باشد. کودک می تواند غذا و نوشیدنی را طبق معمول مصرف کند و نیازی به محدودیت غذایی نیست. تنها به کودک تان آرامش دهید و راجع به این روش و دلیل نیاز به این آن توضیحاتی به وی دهید.

زمان مورد نیاز برای این روش حدوداً سی دقیقه می باشد. زمانی که کاتتر داخل مثانه قرار می گیرد کمی دردناک است. ولی تا جای ممکن این اقدام به گونه ای انجام می گیرد که تا جای ممکن دردی احساس نشود.

ایمنی روش اسکن هسته ای مثانه

داروهای مختص اسکن هسته ای برای مدت ۴۰ سال برای کودکان و نوزادان استفاده می گردد. هیچ گونه تاثیر منفی دیده نشده است. مواد رادیوفارماسوتیکال شامل مقدار کمی ملکول های رادیواکتیو می باشد. ولی تشخیص به هنگام و صحیح بیماری فواید و مزایای بیشتری نسبت به مضرات اندک مواد رادیواکتیو دارد. دوربینی که برای تصویربرداری استفاده می گردد هیچ گونه اشعه و پرتوی مضری تولید نمی کند. بنابراین قرار کیری کودک و زن باردار در اتاق مشکلی به وجود نخواهد آورد.

مراحل انجام اسکن هسته ای مثانه

اسکن از کلیه ها نشان می دهد که کدام قسمت از کلیه ها سالم و کدام قسمت از آنها آسیب دیده یا دچار رفلاکس ادراری است. برای انجام آن آمادگی قبلی لازم نبوده و خوردن و آشامیدن برای فرد بلامانع است، مگر اینکه نیاز به بیهوشی وجود داشته باشد. این اسکن ۲ مرحله دارد که مرحله اول آن تزریق ماده ی رادیو اکتیو مذکور و مرحله دوم گرفتن عکس از کودک است.

بین تزریق و گرفتن عکس حدود ۲ تا ۴ ساعت فاصله ی زمانی وجود دارد. ماده رادیو اکتیو تزریق شده از طریق کلیه ها دفع می شود. هیدارته کردن کودک (رساندن مایعات کافی) به دفع سریع ماده رادیواکتیو از کلیه ها کمک می کند. دفع آن باعث تغییر رنگ ادرار نمی شود.

در کودکانی که اسکن می شوند، بعد از ادرار کردن، شستشوی کامل ناحیه با آب و صابون توصیه می شود. تصویر برداری حدود ۱ ساعت طول می کشد. در شیر خواران کوچک تر که همکاری لازم را ندارند ممکن است از سدیشن (آرام بخش یا خواب آور) ویا بیهوشی کمک گرفته شود. لازم به  ذکر است که در صورت نیاز به بیهوشی، ناشتایی قبل از انجام اسکن رفلاکس ادراری نیز ضرورت پیدا می کند.

بعد از اسکن هسته ای مثانه

زمانی که این آزمایش صورت گرفت عکس های به دست آمده و کیفیت عکس ها بررسی می گردد. در صورتی که پاسخ اسکن مورد مشکوکی را گزارش ندهد کودک می تواند مرخص شود و به فعالیت های روزمره خود بازگردد.  بعد از این آزمایش ادرار کودک صورتی رنگ می شود و دو تا سه بار اول در ادرار کردن بعد از آزمایش احساس درد و ناراحتی شایع است. در صورتی که خون در ادرار مشاهده شود حتماً به پزشک مراجعه شود. همچنین درد و تب و عدم توانایی در ادرار کردن تا ۸ ساعت جزو موارد خطر می باشند و باید سریعاً به پزشک مراجعه نمود.

نتیجه گیری

با وجود متخصصان حرفه ای در زمینه پزشکی هسته ای در مرکز پزشکی هسته ای سارا نیازی به هیچ گونه نگرانی نیست و کودکان در همه سنین می توانند این روش را انجام دهند. با استفاده از تکنولوژی پیش رفته در این زمینه بهترین تصاویر را می توان از مثانه گرفت. همچنین از مناسب ترین تجهیزات برای کودکان استفاده می گردد.

منبع : http://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/treatments/radionuclide-cystogram