توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) روشی است که اطلاعات بی نظیری در مورد نحوه عملکرد یک عضو یا سیستم در بدن ارائه می دهد. اسکن های PET عمدتاً برای ارزیابی سرطانها ، بیماریهای عصبی (مغزی) و بیماریهای قلبی عروقی (مرتبط با قلب) مورد استفاده قرار می گیرند. اسکنر PET دارای حلقه ای از آشکارساز است که شخص را احاطه کرده است، به نظر می رسد شبیه به اسکنر CT است.
پت اسکن چیست؟
پت اسکن یک روش آزمایش تصویری است که به پزشک شما این امکان را می دهد تا از وجود بیماری های مختلف در بدن شما اطلاع یابد. در این روش ردیاب های به داخل بدن شما فرستاده می شوند. این ردیاب ها ممکن است به صورت های مختلفی وارد بدن شما شوند. مثلا از راه بلع، تنفس و یا تزریق درون رگ. البته محل تزریق این مواد رادیواکتیو بستگی به محل آن قسمت از بدن شما دارد که قرار است مورد آزمایش قرار بگیرد. سپس بدن با دستگاه پت، اسکن می شود و پزشک می تواند بدن را به کمک این ردیاب های رادیو اکتیو از نظر وجود بیماری ها مختلف بررسی نماید.
نحوه کار پت اسکن
- اسکن PET شامل تزریق بدون درد مقدار کمی از مواد رادیواکتیو ساطع شده توسط پوزیترون (به نام رادیو دارو) است.
- سپس تصاویر بدنه با استفاده از یک اسکنر PET گرفته می شود.
- این دوربین میزان انتشار گازهای گلخانه ای از رادیوتراپی تزریقی را تشخیص می دهد.
- سپس کامپیوتر متصل به دوربین ، تصاویر دو و سه بعدی از منطقه مورد بررسی را، ایجاد می کند.
- آن مناطقی از بدن که رادیو داروی تزریقی را جمع آوری می کند (به عنوان مثال سلولهای سرطانی سریع در رشد) بر روی تصاویر طبیعی روشن تر ظاهر می شوند.
- به این طریق پزشک می تواند این مناطق را از دیگر بخش های بدن تمییز دهد.
- تقریباً همه اسکنرهای PET امروزه با یک اسکنر سی تی اسکن ترکیب شده اند تا تصاویر PET با آنها ترکیب شوند. تصاویر CT به متخصصین هسته ای این امکان را می دهد تا اطلاعات ساختاری حاصل از اسکن CT را با اطلاعات عملکردی PET ترکیب کند و دقت آزمایش را بهبود بخشد.
کاربرد پت اسکن
پت اسکن کاربرد های متنوعی دارد و در تشخیص بیاری ها و اختلالات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از میان این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرطان های مختلف
- بیماری های قلبی و عروقی
- اختلالات مغزی از جمله اختلالات مربوط به سیستم عصبی مرکزی
در ادامه تاثیر پت اسکن در تشخیص هر یک از بماری های نام برده را برای شما عزیزان شرح خواهیم داد.
تشخیص زودهنگام سرطان
اسکن PET می تواند تغییر در متابولیسم و نحوه عملکرد اندام ها و بافت ها را نشان دهد. قبل از اینکه با استفاده از سایر روشهای تصویربرداری پزشکی ، بسیاری از سرطانها با استفاده از PET شناسایی شوند، اسکن PET می تواند تصویری از کل بدن ایجاد کند.
این بدان معنی است که ، برای برخی از سرطانها ، آنها می توانند نشان دهند که آیا سرطان، در سایر نقاط بدن گسترش یافته است.
ممکن است از PET نیز استفاده شود تا تومورها بدخیم (سرطانی) باشند و تفاوت بین تومور فعال را نشان دهند. سلول های سرطانی متابولیسم سریع تری نسبت به سلول های غیر سرطانی دارند. به دلیل این میزان بالای فعالیت های شیمیایی، سلول های سرطانی در نتیجه ی پت اسکن به صورت نقاط سفید رنگ مشخص می گردند.
به همین دلیل است که اسکن PET می تواند علاوه بر تشخیص وجود سرطان در تشخیص موارد زیر نیز مفید باشد:
- بررسی میزان پیشرفت بیماری سرطان
- بررسی میزان کارآمدی درمان سرطان
- اطلاع از عود بیماری
نکته ای که در این زمینه وجود دارد این است که نتایج این اسکن ها باید به طور دقیق توسط پزشک بررسی شوند. چرا که این امکان وجود دارد که سلول های غیر سرطانی نیز باعث ایجاد مشکلاتی برای سلامتی شما گردند.
بیماری های مغزی
تصویربرداری PET می تواند اطلاعاتی در مورد عملکرد بیوشیمیایی مغز ارائه دهد. گلوکز سوخت اصلی مغزاست.در طی پت اسکن های مغزی، ردیاب های رادیو اکتیو به ترکیباتی مانند گلوکز متصل می شوند..
هنگامی که این ترکیبات گلوکزبه علاوه ماده رادیواکتیو در مغز شناسایی می گردد، پزشک می تواند بفهمد که کدام قسمت از مغز در حال استفاده از گلوکز به میزانی بیش از حد معمول است.
پزشک بعد از بررسی نتایج اسکن می تواند عملکرد مغز را در پی وجود هر گونه ناهنجاری بررسی می نماید.
همچنین از پت اسکن ها می توان در روند یافتن بیماری های زیر استفاده کرد:
- آلزایمر
- افسردگی
- صرع
- ضربه مغزی
- پارکینسون
بیش تر بخوانید : تشخیص بیماری پارکینسون
به عنوان مثال ، صرع که نمی تواند با داروها درمان شود ، بعضی اوقات با برداشتن جراحی بخشی از مغز که باعث تشنج می شود ، درمان می شود. اسکن PET می تواند به این عمل جراحی کمک کند زیرا می تواند قسمت دقیقی از مغز که عامل صرع در فرد می شود را نشان دهد .
از تصویربرداری PET نیز برای ارزیابی افراد با سایر بیماریهای عصبی از جمله بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون استفاده شده است زیرا این تصاویر می توانند مناطقی از مغزی که متفاوت از حالت طبیعی کار می کند را نشان می دهد.
ارزیابی بیماری قلبی عروقی (مرتبط با قلب)
اسکن های PET برای ارزیابی هر دو جریان خون به قلب و نحوه کار قلب استفاده می شود. این بدان معنی است که مناطقی از قلب که به دلیل کاهش جریان خون به طور دائمی آسیب دیده اند (به عنوان مثال ، پس از سکته قلبی) را می توان از مواردی که هنوز کار می کنند ، تشخیص داد.
مناطق آسیب دیده ممکن است به درمان های جراحی مانند آنژیوپلاستی پاسخ دهند.
سخن پایانی
نکته ای که هنگام مراجعه به یک مرکز تصویر برداری باید به ان توجه داشته باشید این است که دستگاه های اسکنر موجود در مرکز مورد نظر شماباید به روز و پیشرفته باشند.
همچنین تکنسین های این دستگاه ها باید از تجربه و مهارت لازم برخوردار باشند تا عمل اسکن به خوبی و با کیفیت تمام انجام گیرد.
سلام. شما دستگاه پت اسکن را دارید؟
خدمت پت اسکن در مراکز خصوصی شهر تهران قابل ارائه نیست