آمادگی‌های قبل از اسکن در برخی از موارد برای همه اسکن‌ها مشترک هستند، اما در برخی دیگر بسته به نوع اسکن خاص باید نکات ویژه‌ای رعایت شود. در این مقاله ابتدا اقدامات و آمادگی‌های مشترک بین انواع اسکن‌های مختلف آورده شده، سپس آمادگی‌های ویژه‌ای که خاص هر اسکن است بیان شده است تا شما دقت بیشتری به این موارد داشته باشید. با ما همراه باشید.
آمادگی‌های مشترک قبل از تمام اسکن‌ها: اقداماتی که باید انجام دهید.
در انواع اسکن ها باید موارد زیر را رعایت کنید تا دقت و صحت نتایج تحت تاثیر قرار نگیرد و دچار عوارض احتمالی نشوید. همچنین، انتخاب یک مرکز پزشکی هسته‌ای معتبر و با تجربه در تهران می‌تواند تأثیر زیادی در دقت نتایج و کاهش خطرات احتمالی داشته باشد. با انتخاب بهترین مرکز پزشکی هسته ای، شما می‌توانید اطمینان حاصل کنید که اسکن به درستی انجام شده و عوارض جانبی به حداقل می‌رسد.
- ناشتا بودن: در بیشتر موارد، بیمار باید حداقل ۴ تا ۶ ساعت قبل از اسکن ناشتا باشد. این موضوع به خصوص در اسکن‌هایی که از مواد کنتراست یا رادیواکتیو استفاده می‌کنند اهمیت دارد تا نتایج دقیق‌تری به دست آید.
- آگاهی از حساسیت‌ها: بیماران باید قبل از انجام اسکن به پزشک خود اطلاع دهند که آیا حساسیتی به مواد رادیواکتیو یا هر ماده کنتراست دیگری دارند.
- قطع داروها: در برخی موارد، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که برخی داروها (مانند داروهای ضد تیروئید یا داروهایی که بر روی سیستم غدد درون‌ریز تأثیر می‌گذارند) را برای چند روز قبل از اسکن قطع کند.
- لباس مناسب: بیمار باید لباس راحت و بدون فلز بپوشد و از آوردن هرگونه جواهرات یا لوازم فلزی (مانند کمربند یا ساعت فلزی) خودداری کند، زیرا فلزات می‌توانند تداخل ایجاد کرده و دقت اسکن را کاهش دهند.
- اطلاع‌رسانی از وضعیت بارداری یا شیردهی: بیماران باید به پزشک خود اطلاع دهند که آیا باردار هستند یا در حال شیردهی می‌باشند. استفاده از برخی مواد رادیواکتیو یا تزریق مواد کنتراست می‌تواند برای مادر یا جنین مضر باشد.
- آمادگی روانی: از آنجا که برخی از اسکن‌ها ممکن است نیاز به ماندن در فضاهای بسته یا استفاده از مواد خاص داشته باشند، بیمار باید از پیش آمادگی روانی داشته باشد.
برای دریافت وقت از کلینیک هسته ای سارا با شماره ۰۲۱۸۸۸۰۰۵۲۶ زیر تماس بگیرید.
آمادگی‌های خاص قبل از هریک از اسکن‌ها
برخی از موارد آمادگی‌های قبل از انجام اسکن برای همه اسکن‌ها مشترک هستند و باید رعایت شوند. این آمادگی‌ها شامل اطلاع‌رسانی درباره حساسیت‌ها، داروها و وضعیت سلامت عمومی بیمار می‌شود. همچنین، برخی از اسکن‌ها نیاز به توجه ویژه دارند که در ادامه به تفکیک برای هر نوع اسکن بیان شده است:
آمادگی های قبل از سی تی اسکن چهار بعدی (4D CT Scan)
مواد تزریقی: بیمار باید از حساسیت به ید یا مواد مشابه مطلع باشد زیرا در این اسکن از مواد کنتراست حاوی ید استفاده می‌شود.
زمان‌بندی دقیق: به دلیل نیاز به تصویربرداری از چندین سطح مختلف، بیمار باید آمادگی فیزیکی برای مدت زمان طولانی‌تر را داشته باشد.
آمادگی های قبل از اسکن اسپکت (SPECT)
مواد رادیواکتیو: در این اسکن از مواد رادیواکتیو استفاده می‌شود و بیمار باید به پزشک اطلاع دهد که آیا به این مواد حساسیت دارد.
نیاز به آرام‌بخش: اگر بیمار از فضاهای بسته ترس دارد یا احساس اضطراب می‌کند، ممکن است پزشک آرام‌بخش تجویز کند.
آمادگی های قبل از اسکن ام‌آر‌آی (MRI)
آگاهی از کاشت‌ها: بیمار باید پزشک خود را از وجود هرگونه دستگاه یا کاشت فلزی در بدن خود مطلع کند زیرا فلزات می‌توانند تداخل با اسکن MRI ایجاد کنند.
عدم نیاز به ناشتا بودن: برخلاف دیگر اسکن‌ها، برای MRI نیاز به ناشتا بودن نیست مگر اینکه پزشک خلاف آن را توصیه کند.
آمادگی های قبل از سی تی اسکن (CT)
مواد کنتراست: برای این نوع اسکن نیز از مواد کنتراست تزریقی استفاده می‌شود. بیمار باید از حساسیت به مواد کنتراست مطلع باشد. اگر تا به خال انجام نداده اید مقداری از ماده روی پوستتان امتحان می شود.
آگاهی از بیماری‌های زمینه‌ای: اگر بیمار مشکلات کلیوی یا بیماری‌های قلبی دارد، باید پزشک را از این موضوع مطلع کند زیرا مواد کنتراست ممکن است برای آن‌ها مضر باشند.
آمادگی های قبل از سونوگرافی
عدم نیاز به مواد تزریقی: این اسکن معمولاً بدون نیاز به مواد رادیواکتیو یا تزریق مواد کنتراست انجام می‌شود. بنابراین، بیمار نیازی به نگرانی در مورد حساسیت به مواد خاص ندارد.
آمادگی فیزیکی کم‌تر: برخلاف سایر اسکن‌ها، این نوع اسکن بسیار ساده است و بیمار نیازی به ناشتا بودن ندارد. تنها باید از لباس راحت و بدون فلز استفاده کند.
آمادگی های قبل از اسکن سِستامیبی (MIBI)
مواد رادیواکتیو: مشابه اسکن اسپکت، در این اسکن نیز از مواد رادیواکتیو استفاده می‌شود. بیمار باید از حساسیت به این مواد آگاه باشد.
قطع داروها: پزشک ممکن است از بیمار بخواهد برخی داروها را قبل از اسکن قطع کند تا تأثیر داروها بر نتایج اسکن کاهش یابد.
با رعایت این آمادگی‌ها و مشورت با پزشک، بیمار می‌تواند از انجام دقیق و موفق اسکن بهره‌مند شود. بعد از انجام اسکن باید مراقبت های بعد اسکن را رعایت کنید تا اختمال ایجاد کوچکترین عوارض نیز به صفر برسد.
در کدام نوع اسکن باید بارداری را اطلاع داد؟
در تمام انواع اسکن‌های پزشکی که از مواد رادیواکتیو یا مواد کنتراست استفاده می‌کنند، از جمله اسکن‌هایی مانند سی تی اسکن ۴ بعدی (4D CT)، اسکن اسپکت (SPECT)، اسکن سِستامیبی (MIBI) و حتی اسکن ام‌آر‌آی با استفاده از مواد خاص، باید بارداری را به پزشک اطلاع داده شود.
استفاده از مواد رادیواکتیو یا کنتراست می‌تواند برای جنین خطرناک باشد، بنابراین پزشکان نیاز دارند که از وضعیت بارداری بیمار مطلع شوند تا تصمیم‌گیری صحیحی در خصوص انجام اسکن و انتخاب روش‌های جایگزین ایمن‌تر انجام دهند. در صورتی که بیمار باردار باشد، پزشک ممکن است روش‌های دیگر مانند سونوگرافی که بدون استفاده از مواد رادیواکتیو است را پیشنهاد کند.
در کدام نوع از اسکن باید تراشه های بدن را اطلاع داد؟
در اسکن‌های پزشکی که از سی تی اسکن (CT) یا اسکن ام‌آر‌آی (MRI) استفاده می‌کنند، لازم است که بیمار هرگونه تراشه‌های فلزی یا پروتزهای فلزی موجود در بدن خود را به پزشک اطلاع دهد.
سی تی اسکن (CT): تراشه‌های فلزی می‌توانند با ایجاد اختلال در تصویرسازی و کاهش کیفیت تصویر تداخل ایجاد کنند. به همین دلیل، اگر بیمار دارای تراشه‌های فلزی در بدن خود باشد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که از روش‌های تصویربرداری دیگری استفاده کند.
اسکن ام‌آر‌آی (MRI): در این نوع اسکن، وجود هرگونه فلز در بدن می‌تواند خطرناک باشد، زیرا میدان مغناطیسی MRI می‌تواند بر روی فلزات تأثیر گذاشته و باعث حرکت آن‌ها یا گرم شدن فلز شود. بنابراین، وجود تراشه‌های فلزی یا هر گونه پروتز فلزی در بدن باید حتماً قبل از انجام اسکن ام‌آر‌آی به اطلاع پزشک برسد.
در صورتی که تراشه‌های فلزی در بدن وجود داشته باشد، پزشک ممکن است گزینه‌های دیگر مانند سونوگرافی یا اسکن سِستامیبی (MIBI) را که هیچ‌کدام به فلزات حساس نیستند، توصیه کند.
نتیجه‌گیری
آمادگی‌های قبل از اسکن پزشکی نقش مهمی در دقت و صحت نتایج اسکن دارند. از جمله این آمادگی‌ها می‌توان به قطع داروهای خاص، رعایت دستورالعمل‌های تغذیه‌ای، ارائه تاریخچه پزشکی و نتایج آزمایشات قبلی، پوشیدن لباس مناسب و مشاوره با پزشک در صورت نیاز اشاره کرد. انجام این اقدامات باعث بهبود کیفیت اسکن و اطمینان از تشخیص دقیق‌تر خواهد شد. بنابراین، پیروی از دستورالعمل‌های پزشک در این زمینه ضروری است.